Wysłane przez operator w
XLIV OLIMPIADA LITERATURY I JĘZYKA POLSKIEGO
TEST JĘZYKOWY
Grupa A
I. Sprawdź poprawność tekstów z punktu widzenia zachowania ciągłości logicznej między pierwszym a drugim zdaniem oraz ze względu na interpunkcję zastosowaną wkażdej z krótkich wypowiedzi. Wskaż ten tekst, który nie wymaga korekty składniowej ani interpunkcyjnej.
- Telefon komórkowy dla bankierów i kierownictwa największych korporacji wprowadził do sprzedaży niemiecki producent. Jest on odporny na podsłuch.
- Telefon komórkowy dla bankierów i kierownictwa największych korporacji, wprowadził do sprzedaży niemiecki producent. Jest on odporny na podsłuch.
- Niemiecka firma, wprowadziła do sprzedaży telefon komórkowy dla bankierów i kierownictwa największych korporacji. Jest on odporny na podsłuch.
- Niemiecka firma wprowadziła do sprzedaży telefon komórkowy dla bankierów i kierownictwa największych korporacji. Aparat jest odporny na podsłuch.
II. W każdej parze wybierz wersję zdania lepszą z punktu widzenia poprawności językowej.
1.
a. Prac żadnych drogowych zimą nie prowadzi się.
b. Zimą żadnych prac drogowych się nie prowadzi.
2.
a. Łuk elektryczny przeszkadza spawaczowi w śledzeniu procesów zachodzących w obszarze spawania.
b. Łuk elektryczny przeszkadza spawaczowi w śledzeniu procesów zaistniałych w obszarze spawania.
III. Określ przypadek i liczbę form zamieszczonych w tabeli. Podaj ich współczesne odpowiedniki:
„króle koronowane sędzia wiekuisty sądzi (…) Pochlebce czci mi uwłaczali (…) Tyś mię z moich trudności, Panie, wyswobodził (…) jak ptak liche dziatki skrzydły swymi kryje (…)”
(z Psałterza Dawidowego Jana Kochanowskiego)
Forma XVI-wieczna
Przypadek i liczba
Forma współczesna
króle
pochlebce
mię
skrzydły
IV.
- Napisz, jaką wspólną cechę znaczeniową mają podane czasowniki.
- Podaj jedną cechę różnicującą znaczenia tych czasowników.
- Do podkreślonych słów dopisz rzeczowniki (po jednym do każdego), z którymi tworzą one poprawne połączenia.
1…………………………………………………………………………………………………………………………………….
2…………………………………………………………………………………………………………………………………….
spłowieć, spleśnieć, zjełczeć, zaśniedzieć, zatęchnąć, zwiędnąć, zbutwieć, spróchnieć
3 .…………….. ………………… …………………. …..……………….
V. Uzupełnij tabelkę.
- słowotwórcza
- słowotwórczy
VI. W podanym wypowiedzeniu podkreśl wyrażenia, które służą nadawcy do komentowania przekazywanych treści, stoją więc niejako obok zasadniczego toku wypowiedzi.
Prawdę powiedziawszy, chodziło mi o odpowiedzialność, poczucie przyzwoitości, elementarną kulturę; słowem o to wszystko, co – wydawać by się mogło – we współczesnym świecie traci powoli na wartości.
VII. Podkreśl związek frazeologiczny, który ma źródło literackie.
mówić bez ogródek, młode wilki, walczyć z wiatrakami, łut szczęścia
VIII. Do jakiego związku frazeologicznego odwołuje się reklama?
Radio Złote Przeboje. Dorzuć swoje trzy złote.
…………………………………………………………………………………………………………………
IX. Zanalizuj składniowo podane wypowiedzenie złożone:
1. Ponumeruj wypowiedzenia składowe i sporządź wykres wypowiedzenia złożonego.
2. Określ typy wypowiedzeń składowych.
Kiedy noblista z 1962 roku Francis Crick uznał, że cykle rozwojowe gwiazd stanowiły praźródło życia na Ziemi, jakie zostało zasiane przez obcą i starszą od naszej cywilizację, wielu uczonym wydawało się, iż genetyk postępuje tak, jakby na starość postradał zmysły. (za Maciejem Iłowieckim)
X.
Moja rzecz – przetwarzanie,
Fermentować w przemianie,
Żebym się spalał, w ogniu wyzwalał,
Żebym się w kroplę światła zespalał,
W umiłowanie.
Moja rzecz – rzecz w zenicie,
Ani śmierć, ani życie.
Ostatnia, czysta, rzecz macierzysta,
Przez wieki wieków trwa przeźroczysta
Punktem na szczycie.
[Julian Tuwim, Moja rzecz]
- W jakich przypadkach zostały użyte 3 rzeczowniki, które w pierwszej strofie wiersza są powiązane rymem?
………………………………. …………………………….... ……………………………..
- Wskaż użyty w wierszu wyraz, który jest synonimem słowa metamorfoza (zapożyczonego z greki). …………………………………………………………………………………………………................................................
- Jaka figura stylistyczna została zastosowana w wyrażeniu „żebym się spalał”?
……………………………………………………………………………………………………………………………………
- Jakie znaczenie można by przypisać określeniu „rzecz macierzysta”, jeśli weźmie się pod uwagę, że Tuwim posłużył się w jednym ze swych wierszy wyrażeniem „rzecz czarnoleska”, użytym przez Norwida? …………………………………………………………………………………………………................................................
- Podaj antonim wyrazu przeźroczysta
………………………………………………..…………………………………………………………………………………..
- Czystość i przejrzystość, o których mowa w wierszu Tuwima, to cechy wartościujące pozytywnie. Co jest w taki sposób określane w znanym wierszu innego poety? W którym wierszu? (podaj nazwisko autora i tytuł)
……………………………………………………………………………………………………………………………………
- Z jakiej odmiany stylowej języka pochodzi wyrażenie „na wieki wieków”?
........................................................................................................................................................................................
- Wypisz z wiersza 2 wersy zbudowane paralelnie pod względem składniowym.
……………………………………………. ……………………………………………………….
- Czy w wierszu występują rymy męskie?………………………….……………………….......................
- Jakie rozmiary wiersza sylabicznego zostały użyte w utworze Tuwima?
………………………………………………………………………………………...............................................................
- Wypisz z drugiej strofy wszystkie wersy, w których występuje średniówka. Podaj liczbę sylab przed średniówką i po średniówce.
…………………………………………………………………………………………………................................................
…………………………………………………………………………………………………................................................
Grupa B
I. Sprawdź poprawność tekstów z punktu widzenia zachowania ciągłości logicznej między pierwszym a drugim zdaniem oraz ze względu na interpunkcję zastosowaną wkażdej z krótkich wypowiedzi. Wskaż ten tekst, który nie wymaga korekty składniowej ani interpunkcyjnej.
- Lampa błyskowa jest jednym z podstawowych źródeł sztucznego oświetlenia, używanym w fotografii amatorskiej. Jest ona niezbyt droga i mimo małych rozmiarów daje silny błysk światła białego, nadającego się znakomicie do fotografii barwnej.
- Jednym z podstawowych źródeł sztucznego oświetlenia, używanym w fotografii amatorskiej, jest lampa błyskowa. Niezbyt droga, mimo małych rozmiarów daje dość silny błysk światła.
- Lampa błyskowa, jest jednym z podstawowych źródeł sztucznego oświetlenia, używanym w fotografii amatorskiej. Jest ona niezbyt droga i mimo małych rozmiarów, daje silny błysk światła białego nadającego się znakomicie do fotografii barwnej.
- Jednym z podstawowych źródeł, sztucznego oświetlenia, używanym w fotografii amatorskiej, jest lampa błyskowa. Niezbyt droga, mimo małych rozmiarów, daje dość silny błysk światła.
II. W każdej parze wybierz wersję zdania lepszą z punktu widzenia poprawności językowej.
1.
a. Tunel doprowadzający przewody wodociągowe na wyspę był jednym z najwyższych osiągnięć Eupalinosa.
b. Tunel doprowadzający przewody wodociągowe na wyspę był jednym z największych osiągnięć Eupalinosa.
2.
a. Dzięki edytorom tekstu otworzyły się przed autorami nowe możliwości.
b. Dzięki edytorom tekstu zaistniały przed autorami nowe możliwości.
III. Określ przypadek i liczbę form zamieszczonych w tabeli.Podaj ich współczesne odpowiedniki.
„Usłysz modlitwę moję (…) Ciebie sławić będę rymy swymi (…) Zastąp, dobywszy ostrej szable swojej (…) W słowiech swoich (…)”
(z Psałterza Dawidowego Jana Kochanowskiego)
Forma XVI-wieczna
Przypadek i liczba
Forma współczesna
Moję
Rymy
Szable
słowiech
IV.
- Napisz, jaką wspólną cechę znaczeniową mają podane czasowniki.
- Podaj jedną cechę różnicującą znaczenia tych czasowników.
- Do podkreślonych słów dopisz rzeczowniki (po jednym do każdego), z którymi tworzą one poprawne połączenia.
1…………………………………………………………………………………………………………………….
2…………………………………………………………………………………………………………………….
zblaknąć, zgnić, zwietrzeć, zardzewieć, sparcieć, zmurszeć, zjełczeć, sczerstwieć
3. ……………. ………………….. ………………… ………………
- Uzupełnij tabelkę.
podstawa słowotwórcza
- słowotwórczy
- W podanym wypowiedzeniu podkreśl wyrażenia, które służą nadawcy do komentowania przekazywanych treści, stoją więc niejako obok zasadniczego toku wypowiedzi.
Podstawowa bodajże cecha każdej sztuki to, jak należy sądzić, przekonanie, że nie jesteś sam; jej postaci rozmawiają ze sobą, kłócą się, kochają − krótko mówiąc, obcując ze sztuką, przestajesz być samotny.
- Podkreśl związek frazeologiczny, który ma źródło literackie.
filipińska choroba, chocholi taniec, chłopaki nie płaczą, poczta pantoflowa
VIII. Do jakiego związku frazeologicznego odwołuje się reklama?
Omega Cardio + czosnek. Wzmacnia serce. Przez rozsądek do serca.
…………………………………………………………………………………………………………………
IX. Zanalizuj składniowo podane wypowiedzenie złożone:
- Ponumeruj wypowiedzenia składowe i sporządź wykres wypowiedzenia złożonego.
- Określ typy wypowiedzeń składowych.
Kiedy ustalono, że pokłady gliny u wybrzeży praoceanu miały swoistą zdolność powodowania takich reakcji chemicznych, które prowadzą do powstawania białek z DNA, wielu publicystom wydawało się, iż biogenetycy postępują tak, jakby chcieli potwierdzić biblijną opowieść o powstaniu człowieka z prochu Ziemi. (za Maciejem Iłowieckim)
X.
Moja rzecz – przetwarzanie,
Fermentować w przemianie,
Żebym się spalał, w ogniu wyzwalał,
Żebym się w kroplę światła zespalał,
W umiłowanie.
Moja rzecz – rzecz w zenicie,
Ani śmierć, ani życie.
Ostatnia, czysta, rzecz macierzysta,
Przez wieki wieków trwa przeźroczysta
Punktem na szczycie.
[Julian Tuwim, Moja rzecz]
- Wskaż użyty w wierszu wyraz, który jest synonimem słowa metamorfoza (zapożyczonego z greki).
……………………………………………………………………………………………………………………………………
- Jaka figura stylistyczna została zastosowana w wyrażeniu „kropla światła”? ……………………………………………………………………………………………………………………………………
- Jakie znaczenie można by przypisać określeniu „rzecz macierzysta”, jeśli weźmie się pod uwagę, że Tuwim posłużył się w jednym ze swych wierszy wyrażeniem „rzecz czarnoleska”, użytym przez Norwida?
………………………………………………………………………….................................................................................
- Wypisz z wiersza epitety odnoszące się do „rzeczy macierzystej” .
……………………………………………………………………………………………………………………………………
- Czystość i przejrzystość to cechy wartościujące pozytywnie. Co jest w taki sposób określane w znanym wierszu innego poety? W którym wierszu? (podaj nazwisko autora i tytuł)
…………………………………………………………………………………………………................................................
- Z jakiej odmiany stylowej języka pochodzi wyrażenie „na wieki wieków”?
.......................................................................................................................................................................................
- Wypisz z wiersza 2 wersy zbudowane paralelnie pod względem składniowym.
…………………………………………….…………… ………………………………………………………………..
- W jakich przypadkach zostały użyte 3 rzeczowniki, które w pierwszej strofie wiersza są powiązane rymem?
………………………………. …………………………….... ……………………………..
- Czy w wierszu występują rymy gramatyczne?………………………….…………………..
- Używając oznaczeń literowych, podaj schemat rymowy powtarzający się w obu strofach wiersza.
………………………………………………………………………………………...............................................................
- Wypisz z pierwszej strofy utworu wszystkie wersy, w których występuje średniówka. Podaj liczbę sylab przed średniówką i po średniówce.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………