Zadaniem Olimpijczyka podejmującego ten temat jest wybranie kilku wierszy z jednej epoki (lub po jednym wierszu z kilku epok) i poddanie ich analizie z punktu widzenia nawiązań do twórczości Jana Kochanowskiego.

Problemy do rozważenia:

1. Skodyfikowana tradycja, czy ciągle żywe dziedzictwo?

– sposoby nawiązywania do twórczości Jana z Czarnolasu – aprobatywne, czy także podejmujące z nią dyskusję?

– (mikro)cytat, aluzja, stylizacja, imitacja, inspiracja, nawiązania gatunkowe, podjęcie konwencji poetyckiej, refleksja metapoetycka, rozumienie roli poety, konstrukcja „ja” lirycznego;

– nawiązania do topiki występującej w poezji Kochanowskiego i sposoby jej traktowania;

2. Funkcje nawiązań do twórczości Kochanowskiego:

– nawiązania jako inspiracja rozważań nad człowiekiem i jego miejscem w świecie – tradycje renesansowej antropologii;

– nawiązanie jako punkt wyjścia refleksji nad językiem i słowem poetyckim;

– problem autobiografizmu w poezji wobec dziedzictwa Kochanowskiego;

–  Czarnolas i lipa jako symbole „miejsca poetyckiego” w poezji polskiej – ich sensy i funkcje;

– humanizm renesansowy a problem humanizmu w późniejszych epokach;

– Kochanowski a tradycja poezji obywatelskiej.

3. Na czym zasadza się aktualność poezji Kochanowskiego i jej trwała obecność w dziejach

literatury polskiej?

 

Literatura przedmiotu (do wyboru, zależnie od przyjętej koncepcji pracy):

J. Abramowska-Kułtuniakowa, „Psalmy” Szarzyńskiego wobec psalmistyki renesansowej, „Zeszyty Naukowe UAM”, Filologia nr 2 (1958).

M. Barłowska, „Nasz Kochanowski”. Studia z recepcji poety w wieku XVII, Katowice 2014. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 3149.

T. Chachulski, Opóźnione pokolenie. Studia o recepcji „głębokiej” Jana Kochanowskiego w poezji polskiej XVIII wieku, Warszawa 2006.

J. Dąbkowska, Tradycja czarnoleska w „Wirydarzu” Stanisława Grochowskiego, „Zeszyty Naukowe KUL”, 1999, nr 3–4.

Jan Kochanowski 1584-1984. Epoka, twórczość, recepcja, pod red. J. Pelca, P. Buchwald-Pelcowej i B. Otwinowskiej, t. 2, Lublin 1989 (tu rozprawy z działu „Cztery wieki obecności Jana Kochanowskiego w literaturze i kulturze polskiej”).

Jan Kochanowski. Twórczość i recepcja, pod. Red. J. Z. Nowaka, t. 1-2, Katowice 1985.

J. Kleiner, O trwałych i nietrwałych wartościach renesansu, w: tenże, W kręgu historii i teorii literatury, Warszawa 1981.

T. Kostkiewiczowa, Lipy czarnoleskie i lipy puławskie, w: Necessitas et ars. Studia staropolskie dedykowane Profesorowi Januszowi Pelcowi, pod red. B. Otwinowskiej, A. Nowickiej- Jeżowej, J. Kowalczyka i A. Karpińskiego, t. 1, Warszawa 1993.

M. Korolko, Jan Kochanowski. Z dziejów badań i recepcji twórczości, Warszawa 1980.

Z. Kubiak, Co zawdzięczamy Janowi Kochanowskiemu, w: tenże, Wędrówki po stuleciach, Kraków 1969.

Z. Libera, Jan Kochanowski w twórczości Ignacego Krasickiego, w: Necessitas et ars. Studia staropolskie dedykowane Profesorowi Januszowi Pelcowi, pod red. B. Otwinowskiej, A. Nowickiej- Jeżowej, J. Kowalczyka i A. Karpińskiego, t. 1, Warszawa 1993.

S. Pigoń, Jan Kochanowski w sądach romantyków, w: tenże, Na wyżynach romantyzmu, Kraków 1936 (lub w: Poprzez stulecia, Warszawa 1984).

J. Malicki, Słowa i rzeczy. Twórczość Wacława Potockiego wobec tradycji literackiej, Katowice 1980.

K. Mrowcewicz, Czemu wolność mamy? Antynomie wolności w poezji Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, Wrocław 1987.

A. Niewolak-Krzywda, W kręgu rzeczy czarnoleskiej, Rzeszów 1987.

J. Pelc, Jan Kochanowski w tradycjach literatury polskiej (od XVI do połowy XVIII wieku), Warszawa 1965.

J. Pelc, Fraszka polska XVI wieku terenem kształtowania się liryki nowożytnej, w zbiorze: Studia z teorii i historii poezji, pod red. M. Głowińskiego, Wrocław 1967.

J. Pelc, Jan Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej, Warszawa 1987 (lub inne wydanie).

M. Piwińska, Czy Mickiewicz zamordował Kochanowskiego? Interpretacja romantycznej interpretacji, w: Nasze pojedynki o romantyzm, pod red. D. Siwickiej i M. Bieńczyka, Warszawa 1995 (rozszerzona wersja w: taż, Wolny myśliwy. Osiem prób czytania Mickiewicza, Gdańsk 2003).

Z. Szmydtowa, Kochanowski na tle polskiego i europejskiego renesansu, w: taż, Poeci i poetyka, Warszawa 1964 (lub w: W kręgu renesansu i romantyzmu, Warszawa 1979).

W. Walecki, Jan Kochanowski w literaturze i kulturze polskiej doby oświecenia, Wrocław 1979.

Wiązanie sobótkowe. Studia o Janie Kochanowskim, pod red. E. Lasocińskiej i W. Pawlaka, Warszawa 2015 (tu artykuły A. Dąbrówki, U. Wich-Szymczak, R. Fiegutha oraz artykuły z działu „Z problemów recepcji”).