Proponowane zagadnienia:

− metody pisania biografii: m.in. rola dokumentu, prawda korespondencji

− wspomnienia, czyli autobiografia

− wywiad-rzeka jako sposób przekazu biograficznego, zarazem – metoda kształtowania wizerunku artysty

− kalendarium komponowane – biografia z ukrytą narracją jej autora (teoretycznie „fakty mówią”)

− biografia jako skrzynka z narzędziami” dla kreacji aktorskich

− zmyślenie jako element autokreacji

− powieść biograficzna (na przykładzie Heleny Modrzejewskiej czy Jerzego Grotowskiego)

− spektakle autobiograficzne i biograficzne

− wizerunki medialne aktorów – w jakich gazetach i mediach się pojawiają

                                                 – jak są prezentowani (kreowanie obrazów)

                                                 – aktor w reklamie   

− mechanizmy powstawania legend aktorskich i ich reinterpretacja

− rodziny aktorskie i przekazy rodzinne utrwalające (i tworzące) mit klanu

− biografia jako weryfikacja legendy aktora

− biografia a monografia

 

 

Książki czy spektakle biograficzne, przywołane jako przykłady w dysertacji pozostają w gestii autora pracy; źródło pomocne do znalezienia przykładowych pozycji może stanowić bibliografia teatraliów prowadzona na stronie internetowej Instytutu Teatralnego im. Z. Raszewskiego w Warszawie, zakładka „Biblioteka” (http://www.instytut-teatralny.pl/biblioteka-alias/bibliografie [3]), przydatna okazać się może też strona internetowa Polskiej Bibliografii Literackiej (http://pbl.ibl.poznan.pl/ [4]).

Zalecana jest także lektura recenzji poszczególnych biografii, dla znalezienia ich także przydatna jest PBL oraz informacje zamieszczone w na stronie internetowej e-teatr.pl w zakładce „personalia” (może także „recenzje”) oraz „archiwum wirtualne” (tu – spisy przedstawień).

Temat można omówić na przykładzie publikacji dotyczących jednej postaci, np. Heleny Modrzejewskiej.

 

 

Bibliografia przedmiotowa[*]:

 

Biografia – geografia – kultura literacka, red. J. Ziomek i J. Sławiński, Wrocław 1975

Biografia, historiografia dawniej i dziś. Biografia nowoczesna, nowoczesność biografii, red. R. Kasperski, E. Wolicka, Lublin 2005

Biografia a tożsamość, red. I. Szlachcicowi, Wrocław 2003

A. Całek, Biografia naukowa: od koncepcji do narracji. Interdyscyplinarność, teorie, metody badawcze, Kraków 2014

J.L. Clifford, Od kamyków do mozaiki. Zagadnienia biografii literackiej, Warszawa 1978

M. Czermińska, Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie, Kraków 2000

Dokumentacja w badaniach literackich i teatralnych. Wybrane problemy, red. J. Czachowska, Wrocław 1970

M. Głowiński, T. Kostkiewiczowi, T, Okopie-Sławińska, J. Sławiński, Słownik terminów literackich, Wrocław 1976 (i wyd. nast.), hasła: biografia, monografia, portret literacki

R. Jochymek, W zwierciadle biografii. Współczesna polska biografia literacka na przykładzie utworów Joanny Siedleckiej, Agaty Tuszyńskiej, Barbary Wachowicz, Warszawa 2004

C. Kłak, Teoretyczne problemy powieści biograficznej, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Rzeszowie. Nauki Humanistyczne” 1968, z. 3

P. Lejeune, Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, red. R. Lubas-Bartoszyńska, Kraków 2001

J.J. Lipski, Osobowość twórcza, „Pamiętnik Literacki” 1983, z. 3

J.J. Lipski, Biografia a interpretacja w: Z problemów literatury polskiej XX wieku, red. J. Kwiatkowski, Z. Babicki, Warszawa 1965, t.1

R. Loth, Z problemów biograficznej kroniki literackiej w: Stan i perspektywy rozwoju biografistyki polskiej, red. L. Kuberski, Opole 1998

J. Madejski, Biografia struktury – struktura biografii w: Dzieła – języki – tradycje, red. W. Bolecki, R. Nycz, Warszawa 2006

J. Madejski, Deformacje biografii, Szczecin 2004

W. Manturzewska, Przebieg życia muzyka w świetle badań biograficznych w: Wybrane zagadnienia z psychologii muzyki, red. W. Manturzewska, H. Kotarska, Warszawa 1990

H. Markiewicz, Świadomość literatury, Kraków 1985 (rozdz.: Między plotką a mitem)

S. S. Nicieja, Biograf – fotograf, detektyw, kreator w: Stan i perspektywy rozwoju biografistyki polskiej, red. L. Kuberski, Opole 1998

Osoba w literaturze i komunikacji literackiej, red. E. Balcerzan, W. Bolecki, Warszawa 2000

W. Runyan McKinley, Historie życia a psychobiografia, przekł. J. Kasprzewski, Warszawa 1992

M. Rusinek, Kilka uwag o biografii, muzyce i języku, „Teksty Drugie” 2000, nr 4

P. Zajas, Jak świat prawdziwy stał się bajka. O literaturze niefikcjonalnej, Poznań 2011

A. Zawadzki, Autor: Podmiot literacki w: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2002

K. Ziemba, Wyobraźnia a biografia, Gdańsk 2006

Życie artysty. Problemy biografiki artystycznej, red. M. Poprzęcka, Warszawa 1995

 

 

 

Spisy treści czasopism teatralnych od 2000 roku dostępne są na stronie internetowej http://katalog.czasopism.pl [5]

Od nr. 1/2012 „Teatru” w Internecie dostępne są wybrane artykuły z bieżących numerów na stronie www.teatr-pismo.pl/ [6]

Wybrane artykuły z „Didaskaliów” dostępne są w Internecie na stronie www.didaskalia.pl [7]

Wykazy premier znajdują się na wortalu Instytutu Teatralnego w Warszawie: www.e-teatr.pl;  [8]

przy każdej premierze (po 2003 roku) znajduje się obszerny wybór recenzji prasowych, można też zamówić kwerendę materiałów dla premier sprzed 2003 roku.

 

[*] Podana bibliografia dotyczy głównie biografii literackich, ponieważ brak szczegółowych opracowań teoretycznych dotyczących biografii aktorskich (stąd konieczne jest przeprowadzenie analiz per analogiam). Konieczna jest także wnikliwa lektura recenzji poszczególnych publikacji biograficznych.